Nasza recenzja

Punk to muzyka buntu, sprzeciwu, wolności i szeroko rozumianego indywidualizmu. I choć dziś czasy tej muzyki bezpowrotnie już przeminęły.., to wciąż z wielką nostalgią wspominamy  lata 80 -te i 90- te, w których to ta muzyka i słowa tych piosenek nabierały wyjątkowego znaczenia.

I jeśli mówimy o muzyce punkowej w Polsce, to niejako naturalnie na myśl przychodzi tylko jedna formacja - "Farben Lehre". Zespół, który zapoczątkował polski punk, kreślił ścieżki jego rozwoju i który do dnia dzisiejszego zachwyca słuchaczy swoimi kolejnymi koncertami i albumami. Wszyscy Ci, którzy chcą bliżej poznać historię i prywatne oblicze członków tej grupy, mają ku temu doskonałą okazję za sprawą książki pt. "Farben Lehre". Bez pokory", autorstwa Kamila Wicika, Leszka Gnoińskiego i Wojciecha Wojdy.

Licząca blisko 360 stron książka to przykład najwyższej klasy biografii literackiej zespołu muzycznego, którego treść oparta jest w głównej mierze na ustnym przekazie osób związanych (dłużej lub krócej) z zespołem "Farben Lehre".  I tak znajdziemy tutaj absolutnie wyczerpującą historię płockiej formacji, od rodzącej się fascynacji punkiem u lidera grupy - Wojciecha Wojdy, pierwszych spotkań pierwotnego składu, prób muzycznych w garażowym zaciszu, próby wypłynięcia na szeroką wodę poprzez udział w Festiwalu w Jarocinie,  pierwszych nagraniach i okolicznościach powstawania największych przebojów, kolejnych koncertach z tym na Przystanku Woodstock włącznie czy też wreszcie ciemnych stronach muzycznej kariery. Owa ciemna strona to kłótnie, rozstania, wewnętrzne konflikty, zagrożenia używkami itd.. Jednym słowem - poznamy tutaj całą prawdę o zespole "Farben Lehre"..

 Bardzo ważnym faktem jest to, iż książka ta powstała przy współpracy z Wojciechem Wojdą, dzięki czemu ta relacja nabiera wyjątkowego, bardzo osobistego i szczerego charakteru. To zupełnie coś innego, niż same suche fakty zebrane przez autora lub dziennikarza, opatrzone jedynie krótkimi komentarzami bezpośrednich uczestników wydarzeń. W tym przypadku otrzymujemy bowiem relację kogoś z samego "środka wydarzeń", często bardzo gorzką, szokującą, pełną pretensji.., ale za to jak najbardziej autentyczną. I co ważne książka ta, podobnie jak muzyka i sama postać Wojdy, są bezkompromisowe, odważne, nie uznające żadnego tabu. I owszem.., padają tu imiona i nazwiska osób, które w przeszłości zawiodły zespół i Wojciecha Wojdę, a którzy dziś usłyszą na kartach tej książki kilka gorzkich słów.

 "Farben Lehre. Bez pokory" to nie tylko historia samego zespołu, ale także niezwykle bogata opowieść o historii polskiej muzyki rockowej i punk rockowej.  To ogromna skarbnica wiedzy na temat muzycznych realiów lat 80-tych i 90-tych, ówczesnego funkcjonowania menadżerów (a raczej ich braku), obrazu największych polskich festiwali z Jarocinem na czele, sylwetek najciekawszych zespołów i muzyków tamtych lat. To taka swoista sentymentalna podróż w przeszłość, w której to za przewodnika mamy Wojciecha Wojdę.., a jeśli tak się dzieje, to podróż ta z pewnością musi być wyjątkowa i bardzo barwna..

  Po lekturze tej książki zastanawiałem się, na ile jest to biografia zespołu "Farben Lehre" , a na ile swoisty manifest jednego człowieka - Wojtka Wojdy. Manifest kontrowersyjny, bezkompromisowy, buntowniczy, nie poddający się żadnym regułom. Ale taki właśnie jest ten człowiek, który podąża od lat swoją sztywno wytyczoną drogą. I chyba w rzeczywistości jest to przede wszystkim opowieść o człowieku, który współtworzył historię polskiej muzyki punkowej. Nie można bowiem mówić o "Farben Lehre", bez poznawania historii Wojciecha Wojdy. Człowieka muzyki, wokalisty, menadżera współczesnych gwiazd z Kamilem Bednarkiem na czele. I szczerze mówiąc jakoś wcale specjalnie Mi to nie przeszkadzało w tej książce, gdyż chyba nie dało by się opowiedzieć inaczej o tym zespole, aniżeli nie przez pryzmat jego wyjątkowego lidera.

 Oczywiście jak w przypadku każdej biografii, pojawia się pytanie o jej stronniczość, a właściwie bez stronniczość. Nad tym, by takowa ona była, czuwali autor - Kamil Wicik i wspomagający go dziennikarz muzyczny - Leszek Gnoiński. Nie mniej wyraźnie daje się odczuć tutaj wpływy osobowości, jakże silnej osobowości, Wojciecha Wojdy, który zdecydowanie postawił "na swoim" i przedstawia tu głównie własną wizję wydarzeń z historii zespołu, które siłą rzeczy są subiektywne. Trochę zabrakło Mi tutaj głosu "drugiej strony", dzięki któremu moglibyśmy skonfrontować pewne informacje..

 Na duże słowa uznania zasługuje bogaty materiał źródłowy, głównie fotograficzny, który został zawarty na kartach tej publikacji. Zdjęcia te ukazują zarówno zawodową, czyli publiczną stronę "Farben Lehre", jak i również odsłaniają ich bardziej prywatną twarz. Ponadto bardzo łakomym kąskiem dla fanów grupy jest dodana do książki płyta CD, na której można usłyszeć cztery premierowe, nie publikowane nigdzie dotąd, nagrania grupy. Lektura tej książki przy dźwiękach "Farben Lehre", to naprawdę bardzo ciekawe i przyjemne doświadczenie:).

 I chyba swoistą ironią losu jest to, iż jeden z najbardziej nie medialnych i tajemniczych zespołów na polskiej scenie muzycznej, doczekał się jednej z najlepszych, jeśli nie najlepszych, biografii literackich w Polsce. Wielkie słowa uznania należą się autorom książki jak i również Wydawnictwu SQN, za to, iż pokazali że "da się" stworzyć biografię polskiego zespołu na najwyższym, europejskim poziomie. Polecam tę książkę wszystkim tym, którzy wciąż tęsknią za tamtymi latami buntu i wiary w to, że muzyką można zmieniać świat...

 

Autor: Kamil Wicik, Leszek Gnoiński i Wojciech Wojda
Data wydania: 8 kwietnia 2015
Cena okładkowa: 42,90 zł
Format: 140 x 205 mm
Liczba stron: 352 tekst
ISBN: 978-83-7924-242-9
 

Kamil Wicik – z wykształcenia historyk (absolwent Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego), z zawodu i z zamiłowania dziennikarz radiowy. Pracuje w Radiu Gdańsk, gdzie prowadzi liczne audycje muzyczne, organizuje koncerty (między innymi z cyklu Metropolia Jest Okey w Radiu Gdańsk) i tworzy reportaże o historii polskiej muzyki rockowej (emitowane również w Programie III Polskiego Radia). Jest laureatem Nagrody Specjalnej Marszałka Województwa Pomorskiego w dziedzinie kultury za wybitne zasługi w popularyzacji muzyki lokalnych artystów.

Leszek Gnoiński – dziennikarz, autor książek o Marku Piekarczyku, Kulcie, Myslovitz i Acid Drinkers oraz Encyklopedii polskiego rocka, a także reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych o tematyce rockowej, między innymi  Historii polskiego rocka i Beats of Freedom – zew wolności.

Wojciech Wojda – jedna z najbarwniejszych postaci polskiego rocka. Studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim. Od prawie 30 lat stoi na czele Farben Lehre, z którym nagrał kilkanaście płyt. Jest też menedżerem między innymi Kamila Bednarka, AbradAba i zespołów Raggafaya i Offensywa.