Akademia Fonograficzna ogłosiła laureatów Złotych Fryderyków 2025, którzy otrzymają statuetki podczas tegorocznego Fryderyk Festiwalu.

To szczególnie cenne wyróżnienie za całokształt osiągnięć artystycznych zostało przyznane Beacie Kozidrak – wokalistce grupy Bajm i autorce setek niezapomnianych tekstów, zespołowi Walk Away – legendarnej formacji jazzu nowoczesnego, oraz profesorowi Joachimowi Grubichowi – pionierowi muzyki organowej w Polsce. Złotym Fryderykiem uhonorowano także zmarłego niedawno Wojciecha Trzcińskiego – znakomitego kompozytora muzyki rozrywkowej i filmowej.

Złoty Fryderyk wręczany jest za całokształt twórczości artystom, którzy w sposób szczególny zasłużyli się dla rozwoju polskiej kultury muzycznej. To wyraz uznania środowiska muzycznego, nagroda honorowa, którą przyznają członkowie Rady Akademii Fonograficznej, jednogłośnie wskazując laureatów w sekcji jazzowej, klasycznej i rozrywkowej.

W sekcji muzyki jazzowej Złoty Fryderyk po raz pierwszy w historii nagród trafi do zespołu.

W tym roku Złoty Fryderyk trafi do artystów ze świata jazzu po raz dwudziesty. W czasach, gdy na polskiej scenie jazzowej dzieje się tak dużo dobrego, wręczymy go podczas pierwszej w historii Fryderyków Gali Muzyki Jazzowej. To wyjątkowe wydarzenie będzie wspólną przestrzenią dla różnorodnego środowiska jazzowego, łączącą pokolenia i prezentującą nietypowe muzyczne spotkania. Nie zapomnimy przy tym o wielkich artystach, którzy na stałe zapisali się w historii polskiej muzyki jazzowej – zapowiada Bogusław Pluta, dyrektor zarządzający ZPAV.

Laureaci Złotego Fryderyka – Muzyka Rozrywkowa

Beata Kozidrak

Niezwykły głos jednego z największych zespołów wszech czasów, który cały czas wypełnia sale koncertowe. Autorka setek niezapomnianych tekstów, kompozytorka, producentka, artystka solowa. Od ponad 45 lat podbija serca publiczności.

Początek jej przygody muzycznej i jednocześnie przełomowy moment to występ na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w koncercie „Debiuty” w 1978 roku.  BAJM debiutował wówczas utworem Piechotą do lata i od razu zawędrował na drugie miejsce festiwalowego podium. Z dnia na dzień zespół stał się sensacją sceny muzycznej.

Z BAJMem wydała 10 albumów studyjnych oraz wypromowała przeboje, takie jak: Józek, nie daruję ci tej nocy, Co mi Panie dasz, Nie ma wody na pustyni, Dwa serca, dwa smutki, Jezioro szczęścia, Biała armia i wiele innych, które na stałe zapisały się na kartach polskiej muzyki.

Po latach nagrań z zespołem Beata rozpoczęła pracę nad autorskimi albumami. Pierwszy krążek zatytułowany Beata przyniósł jej dwa Fryderyki w kategorii „Wokalistka Roku” i „Album Roku Pop”, drugi Teraz płynę pokrył się podwójną platyną, kolejne dwa ugruntowały jej pozycję jako artystki solowej.

Jest autorką biograficznej książki „Beata. Gorąca krew", w której pokazała się od dotąd nieznanej strony: szczera do bólu, ludzka, odważnie odsłaniająca prywatne życie.

Artystka ma na swoim koncie również piosenki do filmów: Rzeka marzeń z muzyką Krzesimira Dębskiego – do obrazu W pustyni i w puszczy oraz piosenkę do filmu Stara baśń – kiedy słońce było bogiem, a także rolę dubbingową w obrazie Playmobil. Film, gdzie wcieliła się w symboliczną rolę Wróżki Chrzestnej.

Dla tysięcy fanów taką właśnie jest – wróżką, która spełnia ich marzenia, sceniczną przyjaciółką, fenomenalną wokalistką.

Jej głównym żywiołem jest scena i studio nagrań, a odwaga i doświadczenie pozwala bawić się muzyką. Jej piosenki są ponadczasowe, inspirują młodych twórców, którzy nieustannie zapraszają ją do współpracy przy swoich projektach.  Odwaga i różnorodność muzyczna to jej znaki firmowe.

Wojciech Trzciński

Kompozytor, aranżer, dyrygent, autor przebojów, twórca Centrum Artystycznego Fabryka Trzciny, za co został uhonorowany nagrodą Kreatora Kultury tygodnika „Polityka”. Zmarł w lutym tego roku, pozostawiając muzyczny świat w żałobie.

Z wykształcenia geograf, artystyczną pasję rozwijał w klubach studenckich jako kompozytor i piosenkarz. Z czasem zaczął tworzyć dla najpopularniejszych wykonawców w kraju, a jego kompozycje rozbrzmiewały w stacjach radiowych i zdobywały nagrody na festiwalach. Magda Umer, Krzysztof Krawczyk, Krystyna Prońko, Anna Jantar, Andrzej Rybiński, Irena Jarocka ponieśli jego melodie w świat. Jak minął dzień, Małe tęsknoty, Staruszek świat, Żegnaj lato na rok i setki innych utworów znała i śpiewała cała Polska. W 1980 r. dostał tytuł kompozytora i aranżera roku w plebiscycie Studia Gama. Pisał muzykę do filmów i sztuk teatralnych: Halo Szpicbródka, Krzyk, Kobieta i kobieta. Stworzył oratorium Kolęda nocka”, opiekował się artystycznie festiwalami w Opolu i Sopocie, był dyrektorem artystycznym Programu Pierwszego Polskiego Radia. Był współtwórcą idei Fryderyków. 19 grudnia 2024 r. został uhonorowany Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Odznaczenie wręczyła artyście minister kultury Hanna Wróblewska.

Laureaci Złotego Fryderyka – Jazz

Walk Away

Legendarna formacja jazzu nowoczesnego w tym roku obchodzi 40-lecie istnienia. Zespół założony z inicjatywy Krzysztofa Zawadzkiego, który do wspólnego grania zaprosił kolegów ze studiów na Wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach: wibrafonistę Bernarda Maseliego, saksofonistę Adama Wendta, kontrabasistę Jacka Niedzielę i pianistę Zbigniewa Jakubka, przez lata zdobył ogromną popularność. Ma na swoim koncie kilkanaście albumów, występował na najważniejszych jazzowych festiwalach, współpracował z takimi gwiazdami jak Urszula Dudziak, Mike Stern, Eric Marienthal i Bill Evans, a czytelnicy magazynu „Jazz Forum” wielokrotnie uznawali go za najlepszy jazzowy zespół roku. Ważnym momentem w historii Walk Away był także udział w roli supportu w trasie koncertowej Milesa Davisa w Niemczech w 1990 r.

W 2020 r., z okazji 35-lecia działalności artystycznej, ukazała się płyta Flower Power, stanowiąca doskonałą kwintesencję zespołu. Jego podstawowy skład (Adam Wendt, Krzysztof Zawadzki, Bernard Maseli) został wzbogacony współpracującym z grupą od lat basistą Tomaszem Grabowym i zaproszonymi gościnnie muzykami (Sławomir Berny na instrumentach perkusyjnych i gitarzysta Grzegorz Skawiński). Doskonałe brzmienie, profesjonalne wykonanie i nastrój wspólnej zabawy – to atrybuty jubileuszowego albumu oraz dowód na artystyczną stabilność kultowego zespołu.
Laureaci Złotego Fryderyka – Muzyka Klasyczna

Joachim Grubich

Urodził się dziewięćdziesiąt lat temu, szkołę średnią ukończył w Toruniu w klasie fortepianu profesor Wyrzykowskiej i w klasie organów profesorów Sroczyńskiego i Batora. Naukę kontynuował w krakowskiej PWSM.

Pierwsza nagroda zdobyta na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym w Genewie w 1962 r. otworzyła przed nim estrady Europy i świata: Victoria Hall w Genewie, Concertgebou w Amsterdamie, Royal Festival Hall w Londynie, czy Crystal Catedral w Los Angeles.

Liczne podróże ukształtowały osobowość artystyczną muzyka, który stał się w tamtym czasie pionierem wykonawstwa muzyki organowej w Polsce. Swoje przemyślenia i coraz bogatsze doświadczenie przekazywał uczniom w Krakowie, Warszawie i zagranicą.

Stał się – jak to ujął Zbigniew Pawlicki – „ogniwem wielkiej wartości polskiej sztuki organowej”.

Był jurorem wielu konkursów i konsultantem przy budowie bądź renowacji wielu instrumentów, między innymi w Filharmonii Narodowej i w warszawskich kościołach św. Anny i Barbary.

Lata działalności Joachima Grubicha obfitują w liczne nagrania płytowe (ponad trzydzieści płyt dla EMI Electrola, Harmonia Mundi, Aulos, Teldec, Dux, Polskie Nagrania, Veriton, Acte Prealable, Studio S Production) oraz rejestracje radiowe i telewizyjne.

W roku 1971 otrzymał „Złotą Muzę” Polskich Nagrań, a w roku 2005 Fryderyka za Wieczór organowy w Filharmonii Lubelskiej. Rzeczpospolita Polska uhonorowała profesora Joachima Grubicha również w 2005 r. Krzyżem Oficerskim, a rok 2015 przyniósł mu złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Statuetki Złotych Fryderyków 2025 zostaną wręczone podczas Gali Muzyki Jazzowej 23 marca w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, podczas Gali Muzyki Klasycznej 30 marca w siedzibie NOSPR w Katowicach i 5 kwietnia w Tauron Arena Kraków w trakcie Gali Muzyki Rozrywkowej.

Organizatorem naród Fryderyk jest Związek Producentów Audio Video.

Więcej informacji na temat nagród Fryderyk oraz bieżącej edycji Fryderyk Festiwal znajduje się na stronie www.fryderyki.pl.

Fryderyki to najważniejsze narody muzyczne przyznawane od 1995 r. przez Akademię Fonograficzną, czyli powołane przez Związek Producentów Audio Video jury, w skład którego wchodzi niemal 1 800 artystów, twórców, producentów, dziennikarzy i reprezentantów branży fonograficznej. Nominowani do Fryderyków wyłaniani są w drodze tajnego głosowania wszystkich członków Akademii podzielonej na trzy sekcje: muzyki rozrywkowej, poważnej i jazzowej. Członkowie Akademii mogą należeć wyłącznie do jednej sekcji i tylko w jej obrębie mają prawo głosu. Dzięki temu każdy ma szansę wypowiedzieć się w tej dziedzinie muzyki, która jest mu najbliższa.

Zwycięzcy są wybierani w drugiej turze tajnego głosowania. Wówczas członkowie Akademii wskazują już tylko jedną pozycję w danej kategorii. W przypadku uzyskania tej samej liczby głosów przez dwie lub więcej nominowanych pozycji odpowiedniemu zwiększeniu ulega liczba zwycięzców.

Związek Producentów Audio Video (ZPAV) jest stowarzyszeniem producentów fonogramów i wideogramów muzycznych, zrzeszającym ok. 90% rynku muzycznego w Polsce. Posiada zezwolenie ministra kultury i dziedzictwa narodowego na zbiorowe zarządzanie prawami producentów fonograficznych. Od momentu powstania w 1991 r. ZPAV prowadzi działania na rzecz dynamicznego rozwoju rynku muzycznego w Polsce.

Jest grupą krajową Międzynarodowej Federacji Przemysłu Fonograficznego (IFPI), która zrzesza i reprezentuje światowy przemysł muzyczny (ponad 1 400 firm w 66 krajach). ZPAV działa na forum legislacyjnym, współpracuje z organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości w dziedzinie ograniczenia naruszeń praw autorskich i pokrewnych, prowadzi szerokie działania edukacyjne oraz promocyjne, wspierające rozwój rynku muzycznego, m.in. opracowuje Oficjalną Listę Sprzedaży (OLiS) oraz przyznaje wyróżnienia Złotych, Platynowych i Diamentowych Płyt.

Od 1995 r. ZPAV jest organizatorem Fryderyków – nagród muzycznych, przyznawanych przez środowisko muzyczne: muzyków, autorów, kompozytorów, producentów muzycznych, dziennikarzy i branżę fonograficzną, zrzeszonych w Akademii Fonograficznej.