W sobotę 17 września zakończyła się 9. edycja festiwalu Sacrum Profanum. Na koncercie finałowym wystąpili Aphex Twin, Adrian Utley (Portishead), Will Gregory (Goldfrapp), Leszek Możdżer, Envee i Pianohooligan.

Zawsze zwracałem uwagę na bliskie związki muzyki z matematyką. dla przykładu: nie kto inny jak Pitagoras jest twórcą podstaw harmonii, a zapis nutowy to jak działania na ułamkach. Steve Reich do swojej muzyki wprowadza jeszcze fizyczne pojęcia, takie jak przesunięcie fazowe czy ruch wahadłowy. W związku z tym podobała mi się formuła koncertu: przed każdym utworem na telebimach wyświetlano nagrane wcześniej wypowiedzi Reicha, który tłumaczył swoje niecodzienne pomysły, opowiadając jednocześnie skąd brały się w jego głowie.

Występujący na scenie artyści prezentowali swoje, mniej lub bardziej przetworzone, wersje kompozycji Reicha, takich jak "Music for 18 Musicians", "Piano Phase", "Drumming", "Pendulum Music" czy "Four Organs". Miałem przy tym wrażenie, że im mniejsza ingerencja w pierwotny materiał, tym lepszy efekt końcowy. Chociaż były od tej zasady wyjątki, na przykład improwizacja wpleciona przez Leszka Możdżera w "Piano Phase", utwór napisany dla dwóch muzyków, zagrany solo przez naszego świetnego pianistę (co nota bene wzbudziło niekłamany podziw samego Reicha). Nie słyszałem w oryginale utworu "Pendulum Music", ale podejrzewam, że i tutaj bardzo "pomocne" okazały się działania Aphex Twina, który kręcąc gałkami sterował dźwiękami generowanymi przez 14 mikrofonów wahających się na głośnikami. Bez jego ingerencji prawdopodobnie brzmiałoby to bardzo chaotycznie, ewentualnie mogło skończyć się potężnym sprzężeniem.

Podejrzewam, że wielu widzów opuściło salę ocynowni ArcellorMittal z towarzyszącym uczuciem rozczarowania, nie usłyszawszy dźwięków, których oczekiwało od zaproszonych artystów. Jak jednak ktoś słusznie zauważył, to nazwisko Reich napisane było na plakatach reklamujących festiwal i koncert największą czcionką i to przecież jego 75. urodziny świętowaliśmy. Pozostali muzycy złożyli mu swoisty hołd.

Poniżej prezentujemy przygotowany przez Krakowskie Biuro Festiwalowe film, zawierający fragmenty koncertu, a także wypowiedzi Stave'a Reicha i pozostałych muzyków biorących w nim udział oraz dziennikarzy i organizatorów festiwalu Sacrum Profanum. Pod tym adresem możecie zobaczyć drugą część filmu.